SGK Giriş

Ev hizmetinde çalışmak; ev halkının yapabileceği çocuk bakımı,yaşlı bakımı, ev temizliği gibi işlerin başkası tarafından yapılması demektir.
Torba yasanın ardından ev hizmetinde çalışanlar ikiye ayrılmıştır.
10 günden fazla çalışan
Çalıştığı saatlerin toplamı 10 günden fazla ise çalıştıran kişi tarafından 4/A kapsamında sigortası ödenmek durumundadır.
4/A kapsamında hizmet akdiyle çalışanların haklarının tammaına sahip olacaklardır.İş kazası yada meslek hastalığından işvereni sorumlu tutulacaktır. İşverenin sigortasında ödeyeceği oran; 0/0 20 yaşlılık , malullük ve ölüm sigortası , 0/0 12.5 genel sağlık sigortası olmak üzere 0/0 32.5 tir.
10 günden az çalışan

5510 sayılı kanunun Ek/6 maddesinde Kısmi Süreli Çalışanların Sigortalılığı Kapsamında yer alan taksici yada halk otobüsü ,dolmuş şoförlerinin sigortalılıkları, kanunca şöyle açıklanmıştır.
Taksi şoförü 10 günden az çalışmış ise kolay sigorta kapsamında 23 gün prim ödeyip (2016) 30 gün sigortasını tam yatırmış sayılacaktır.
Taksi şoförü 10 günden fazla 30 günden az çalışıyor ise sigortası belirlenen gün kadar işvereni tarafından ödenir.Arta kalan günleri şoför kendisi dilerse 30 güne tamamlar.(Tamamlamaz ise sigorta primi ödemediği günlerde sağlık hizmetinden faydalanmak için ayrıca GSS primi ödemesi gerekir.Aksi halde SGK ya sağlık sigortasından borçlanır.ve sağlık hizmetinden yararlanamaz.Ayrıca primi ay bazında az yatmış olur buda prim gün sayısının daha geç dolması dolayısıyla geç emeklilik demektir.)Taksi şoförü 30 gün çalışıyor ise primi eksiksiz bir şekilde işvereni tarafından ödenmek zorundadır.

5510 sayılı kanunun Ek/6 maddesi kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığının belirlediği kapsamda ses,tiyatro,sahne,film,gösteri sanatçıları, resim,heykel gibi güzel sanatlarla uğraşanlar kolay sigortalılık olarak ta bilinen kısmi süreli çalışanlar grubunda sigortasını 30 güne tamamlayıp SGK kapsamında güvencelerini sağlayabilirler.

Eğer 10 günden fazla çalışıyor iseler sigorta ücretlerini işveren ödemek zorundadır.10 günden fazla 30 günden az ise çalıştığı gün kadarını işveren öder, sanatçı kalan günleri 30 a tamamlayarak cebinden öder.ve 4/A kapsamında sigortalı olur.

Sanatçıların kolay sigortadan yararlanabilmesi için aranan şartlar
-Kısmi süreli çalışan sanatçıların başka sigortalılıkları bulunmayacak 4/A ,4/B yada 4/C kapsamında ayrıca sigortalı olmayacak
-SGK dan herhangi bir gelir yada aylığı olmayacak
-Çalıştığı yerde on günden az çalışıyor olmak

Alo 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik iletişim merkezidir.
Alo 170 Sosyal Güvenlik Kurumu , Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Türkiye İş Kurumu tarafından sunulan hizmetlerin tamamı hakkında bilgilendirme amaçlı kullanılan hattır.
Alo 170 i her türlü soru, öneri, eleştiri, ihbar, şikayet,Başvuru yada taleplerinizi iletip çözüme kavuşturulabilir.
Alo 170 7/24 aranabilir.
Kurum imkan nisbetinde yöneltilen soru yada sorunlara cevap vermektedir.Fakat çeşitli sebeplerle hemen açıklama yapamıyor ise 72 saat içinde geri dönecektir.
Alo 170 i yurtdışından aramak için
ABD, Almanya, Azerbaycan, Bosna-Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fas, İspanya, Suudi Arabistan, Sırbistan ve Rusya Federasyonu’nda yaşayan vatandaşlar 90 170 kodu ile, 15.9.2013 tarihinden itibaren Almanya, Bulgaristan, Fransa, İngiltere başta olmak üzere diğer ülkelerde yaşayan vatandaşlar 90 212 170 00 00 veya 90 216 170 12 22 numaralarını arayarak bu hizmetten faydalanabilirler.

İşverenlerin Prim Ödeme İşlemleri
5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalıları çalıştıran işverenler, bir ay içinde çalıştırdıkları sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanacak sigortalı hissesi prim tutarlarını sigortalıların ücretlerinden keserek, kendi hissesine isabet eden prim tutarlarını da bu tutarlara ekleyerek en geç takip eden ay/dönemin sonuna kadar Kuruma ödeyeceklerdir.
Ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, prim tutarları, en geç son günü izleyen ilk iş günü içinde Kuruma ödenecektir.
Örnek: Özel sektöre ait bir işyerinde 1/06/2014 ila 30/06/2014 tarihleri arasında çalışan sigortalılara ilişkin prim tutarları en geç 31/07/2014 tarihine kadar ödenecektir.

Emeklilik hesaplanırken önemli unsur işe giriş tarihidir.
Bilindiği üzere yaşlılık aylığı alabilmek için özel durumlar hariç üç şart vardır.Yaş-yıl-prim gün sayısı
Peki 18 yaş öncesi sigorta başlangıcı olan kişinin emekliliğinde erken sigortalı olmasının yararı ne kadardır?
1999 yılında yapılan düzenlemeyle emeklilik şartlarına yaşta eklenmişti.1999 öncesinde prim gününü dolduran ve sigortalılık süresini dolduran emekli olabiliyor idi.Öyle olunca ne kadar erken sigorta olursa o kadar erken emekli oluyordu.18 yaş öncesi sigortada o denli önem arz ediyordu.
Yeni düzenlemeye göre 18 yaş öncesi sigortası başlayan kişinin prim gün sayısı işleniyor fakat işe girişi 18 yaşını doldurduğu gün olarak belirleniyor.Yani 18 yaş öncesi de işe başlamış olsa erken emeklilik söz konusu olmuyor.Sadece prim gün sayısı dolmaya başlıyor.

Sağlık Kurulu raporuna göre saktlık oranı tespit edilmiş ve vergi indirimden faydalanmaya hak kazanmış kişilerin ne kadar prim ödeyerek ne zaman emekli olacakları aşağıda belirtilmiştir.

Hizmet akdi ile çalışan sigortalılardan Ekim/2008 tarihinden önce ilk defa sigortalı olan ve sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlandığını Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra tespit ettirenlerden;

- 6/8/2003 tarihinden önce sigortalı olanlardan;

Bu tarihte en az 12 yıl ve daha fazla sigortalılık süresi olanlar 15 yıl sigortalılık süresi 3600 prim ödeme gün sayısı,

Bu tarihte 12 yıldan daha az sigortalılık süresi bulunanlar ise kademeli geçiş sürecindeki şartları yerine getirmeleri halinde yaşlılık aylığına hak kazanabilmektedir.

- 6/8/2003 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlardan sakatlık derecesi;

Birinci derecede sakatlığı (% 80 - %100 arasında) olanlar en az 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 prim ödeme gün sayısı,

Türk vatandaşı olan herkezin sağlık hizmetinden SGK bünyesinde yararlanabilmesi için Genel Sağlık Sigorta kapsamında prim ödemesi gerektiğini yada başkasının yükümlülüğü altında bulunması gerektiğini biliyoruz.
Hanede kişi başına düşen aylık gelir nisbetinde prim ödeyeyen kişi 2016 yılı kapsamında şu kadar prim ödemektedir.

Aylık Geliri 549 TL’den Az Olanlar - 0 (Primleri Devlet Tarafından Ödenir)

Aylık Geliri 549 TL’den 1.647 TL’ye Kadar Olanlar - 65,88 TL

Aylık Geliri 1.647 TL’den 3.294 TL’ye Kadar Olanlar - 197,64 TL

Aylık Geliri 3.294 TL’den Fazla Olanlar - 395,28 TL

Henüz kesinlik kazanmamakla beraber sağlık sigortası primi öderken sıkıntı yaşayanlar göz önünde bulundurularak kişinin ödeyeceği sağlık priminin 49.4 lira olması öngörülmüştür.Fakat henüz yasalaşmış bir hüküm yoktur

Genel Sağlık Sigortası Kapsamında olmayan kişiler:
-Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından o kuruluş adına ve hesabına Türkiye'ye bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tâbi olduğunu belgeleyen kişiler,
-Türkiye'de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan yerleşim yeri yurt dışında olup o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tâbi olanlar,
-Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleşmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hallerde, işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar,

Ayrıca gelir testi yaptırmasına gerek kalmaksızın statüsü gereğince genel sağlık sigortalı sayılanlar:

5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinde genel sağlık sigortalısı sayılanlar düzenlenmiştir.

Yerleşim yeri Türkiye'de olan kişilerden;
-Bir işverenin emrinde hizmet akdiyle çalışanlar,

-Kendi nam ve hesabına çalışanlar,

-Kamu idarelerinde kamu görevlisi olarak çalışanlar,

-İsteğe bağlı sigortalı olan kişiler,

-Gelir testi sonucu tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşlar ile gelir tespiti yapılmaksızın genel sağlık sigortalılığı ya da bakmakla yükümlü olduğu kişi bulunmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocuklar,

-Uluslararası koruma başvurusu veya statüsü sahibi ve vatansız olarak tanınan kişiler,

-65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler,

01,01,2012 yılında yürürlüğe giren yasayla herkes genel sağlık sigortası kapsamında değerlendirilecektir.
Kişinin genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetinden gelir düzeyine göre faydalanması için gelir testi yaptırması gerekir.Aksi halde kazancının üstünde SGK nın belirlediği düzeyde sağlık primi ödemek zorunda kalır.

Ailesinin bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olanlar teste başvuru yapmak zorunda değildirler.Bunlar; kişinin çalışmayan eşi , 18 yaşından küçük okumayan çocukları,öğrenim çağında lise dengi 20 , yükseköğrenim 25 yaşı doldurmamış çocukları, Bakmakla yükümlü olduğu malul çocuğu, bakmakla yükümlü olduğu anne babası bu kişilerin sağlık hizmetleri yükümlü olan kişinin sigortası kapsamında karşılanır.

5510 sayılı kanun gereğince rapor alan kişinin hizmet akdiyle çalışıyor olması yada işten çıkışından itibaren on günü doldurmamış olmasıdır.Yine 90 günlük prim olması şarttır.Bununla beraber rapor günleri müddetince işyerinde çalışmaması gerekir.Çalıştığı tespit edilmesi halinde ödenen rapor parası yasal faiziyle beraber geri alınır.
Belirtilen şartlardan birine uyulmaması halinde rapor parası verilmez

Rapor parası kesintiye uğrar mı?
Doktorun tavsiyelerine uymaksızın hastanın kendi kusurundan dolayı iyileşmesi gecikir ve bu tespit edilirse SGK rapor parasında kesinti yapabilir.

Bu durumun önüne geçebilmek doktor son kontrole çağırdığında gitmeli gerekli görülmesi halinde tekrar rapor alıp SGK ve işyerine gönderilmelidir.

Rapor parası herhangi bir sebepten işgöremez hale gelen kişinin çalışamadığı günlerin bedelini SGK dan alma halidir.
SGK iş kazası, meslek kazası ,doğum ,herhangi bir hastalıktan dolayı tedavi süresince, raporda belirtilen süre müddetince günlük maaşının 2/3 kadarını çalışana öder.
Rapor parası ptt yada ziraat bankasından çekilebilir.
Rapor tarihinden itibaren 8 ila 10 gün arasında hesaba para yatar.Fakat kontrol şarttır.Vaktinde alınmayan para hesaptan alınır.Rapor parası almak için tekrar başvuru yapması icap eder.Buda sürenin uzaması demektir.
Bazı aksaklıklar olabilir.Kişi raporunu işyerine teslim edince işyeri hemen SGK ya bildirim yapmalıdır.SGK genel anlamda 15 gün içinde ödeme yapmaktadır.
Bazı hallerde tedavi müddetinden sonra veriledebilir.
En geç bir ay içerisinde ödenmesi öngörülmüştür.
Detaylı bilgi için Alo170 aramakta fayda vardır.